Als zelfstandige kan u via uw sociale bijdragen straks rekenen op een wettelijk pensioen. Dit wettelijk pensioen ligt voor zelfstandigen beduidend lager dan voor werknemers en ambtenaren. U kan daarom kiezen voor een extra appeltje voor de dorst met het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) en/of een Individuele PensioenToezegging (IPT). Hierna bespreken we de VAPZ regeling meer in detail.

Meer pensioen en rente, en daarnaast ook minder belastingen en lagere sociale bijdragen. Dat is in een notendop wat het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) u te bieden heeft. Hiervoor stort u eenvoudigweg elk jaar een zelfgekozen premie (weliswaar begrensd) voor de opbouw van uw extra pensioenkapitaal.

Gewoon of sociaal VAPZ

Er bestaat een gewoon VAPZ en een sociaal VAPZ met extra waarborgen.

• voor het gewoon VAPZ stort u per jaar maximaal 8,17% van uw geïndexeerde jaarinkomen;
• daarnaast is er ook een sociaal VAPZ met extra solidaire waarborgen. Deze waarborgen, zoals extra bescherming bij arbeidsongeschiktheid of ziekte, kunnen verschillen naargelang de pensioeninstelling en staan beschreven in het solidariteitsreglement. Voor deze premie betaalt u per jaar maximaal 9,40% van uw geïndexeerde jaarinkomen;

De hoogte van uw loon bepaalt met andere woorden de hoogte van de maximale premie. Het is daarom steeds nuttig om op geregelde tijdstippen eens te laten nagaan of jouw loonpakket geoptimaliseerd is.

Voor wie?

Het VAPZ is toegankelijk voor iedere zelfstandige die wettelijke pensioenrechten opbouwt door sociale bijdragen te betalen. Dit zijn:

• zelfstandigen in hoofdberoep;
• zelfstandigen in bijberoep op voorwaarde dat die gelijkwaardige sociale zekerheidsbijdragen betalen als een zelfstandige in hoofdberoep (dit komt overeen met een minimaal referentie-inkomen van 14.042,57 euro), tenzij u al een aanvullend pensioenvoordeel geniet via uw hoofdactiviteit. U kan als bijberoeper bijgevolg ten vroegste 3 jaar na je start een VAPZ afsluiten;
•  meewerkende echtgenoten met maxistatuut;
• geconventioneerde loontrekkende zorgverstrekkers, zoals artsen, apothekers en kinesisten (enkel via een sociaal VAPZ).

Hoe werkt het?

Voor het VAPZ kan u als zelfstandige/bedrijfsleider elk jaar zelf de premie kiezen die u wil storten om uw pensioenkapitaal verder op te bouwen. Zo kan u zelfs een jaartje overslaan als u dat wenst. Wel is er per jaar een maximumbedrag vastgelegd. In 2023 kan u voor het gewoon VAPZ maximaal 3.859,40 euro storten en voor het sociaal VAPZ maximaal 4.440,43 euro. Aangezien het VAPZ een aanvulling is op uw wettelijk pensioen wordt het kapitaal automatisch uitgekeerd op het ogenblik van uw wettelijke pensionering. Een vervroegde opname is niet mogelijk.

Opgelet: hoewel VAPZ en IPT premies combineerbaar zijn, beperken de VAPZ premies de bijdragen in de IPT regeling. IPT premies zijn immers begrensd volgens een zogenaamde 80%-regeling waarbij rekening wordt gehouden met de reeds betaalde VAPZ premies. Door VAPZ premies te storten, kan je dus minder IPT opbouwen. Uw verzekeraar bewaakt deze grenzen voor jou en bespreekt desgewenst de ideale mix tussen beide.

Wie betaalt de premies?

In principe betaalt u als zelfstandige de VAPZ premies uit uw persoonlijk vermogen aangezien u zelf de verzekeringsnemer bent.

U kan er echter voor opteren dat uw vennootschap de premies betaalt. Dit heeft tot gevolg dat u als bedrijfsleider belast wordt op een voordeel alle aard, waarop personenbelasting en sociale bijdragen verschuldigd zullen zijn. De VAPZ premies blijven weliswaar aftrekbaar in hoofde van zowel de bedrijfsleider als de vennootschap.

Bij een IPT is het steeds de vennootschap die de premies betaalt.

Wat zijn de voordelen?

Naast de opbouw van uw pensioenkapitaal kan u met VAPZ rekenen op deze voordelen:

• Het gaat om een flexibele, zelfgekozen premie;
• u kan vrij kiezen wie de begunstigde bij overlijden is en het is mogelijk om bijkomende waarborgen, zoals bijvoorbeeld een gewaarborgd inkomen, toe te voegen. In bepaalde gevallen kan u bij de verzekeraar zelfs een aanzienlijke korting genieten indien één of meerdere bijkomende waarborgen worden afgesloten;
• de premies die u stort, zorgen voor een mooie rente. Zo brengen de stortingen voor uw pensioenkapitaal in principe meer op dan uw spaargeld bij de bank;
  
• de gestorte premies zijn 100% aftrekbaar voor zelfstandige/bedrijfsleider, waardoor uw belastingen verlagen;
• aangezien u de premies als beroepskosten kan aftrekken van uw netto-inkomen, hoeft u ook minder sociale bijdragen te betalen;
• door de combinatie van voorgaande voordelen kan het fiscaal voordeel oplopen tot maar liefst 64%. Zo kan u zelfs tot 2/3 van uw premie terugkrijgen;
  
• op de VAPZ premiebetalingen is geen 4,4% premietaks verschuldigd, wat wel het geval is bij IPT premies;
  
• het opgebouwde pensioenkapitaal wordt op einddatum in de personenbelasting belast onder de vorm van een fictieve rente (tussen 3,5 en 5% afhankelijk van de leeftijd bij uitbetaling) en bestaat uit een gewaarborgd kapitaal, plus winstdeelname. In bepaalde gevallen kan u aanspraak maken op een fiscaal voordeliger regime en wordt er slechts 80% van uw pensioenkapitaal belast. De winstdeelname is belastingvrij.
  

Benieuwd naar wat voor u mogelijk is?

Maak een afspraak met uw contactpersoon bij Van Den Neste & Partners. Wij overlopen graag samen met u wat een VAPZ voor u kan betekenen.